Co to jest przemoc domowa?
Definicja przemocy domowej przemoc domowa jest zamierzonym działaniem, które wykorzystuje przewagę siły, a skierowane jest przeciwko bliskiej osobie. Działanie to narusza prawa i dobra osobiste osoby bliskiej, powodując psychiczne lub fizyczne cierpienia. W literaturze przedmiotu przemoc definiowana jest głównie jako wszelkie zachowania brutalne, które prowadzą do naruszenia wolności osobistej jednostki i nieliczenia się z jej dobrem. Zwraca się przy tym uwagę na dwa podstawowe warunki, które muszą zaistnieć aby mówić o zjawisku przemocy tj. nierównowaga sił, nadużycie władzy tj. własnej przewagi fizycznej bądź społecznej w celu wymuszenia na drugim człowieku określonych zachowań.
Przemoc psychiczna
Najczęstszą formą przemocy domowej jest przemoc psychiczna (emocjonalna). Towarzyszy ona każdej innej formie przemocy (fizycznej, ekonomicznej, seksualnej, zaniedbaniu), ale może też występować niezależnie.
- agresja werbalna (przykłady to wyzwiska, poniżanie, upokorzenie przy innych osobach),
- powtarzające się nękanie psychiczne,
- słowny szantaż,
- manipulacja i kontrola w związku,
- lekceważenie kogoś,
- groźby,
- inwigilacja,
- wywieranie presji czy brak szacunku (przykłady to umyślne niszczenie komuś ważnych dla niego przedmiotów, poniżanie w obecności osób trzecich).
Przemoc fizyczna
Z interwencją służb, w oparciu o procedurę „Niebieskiej Karty” czy wszczęcie sprawy karnej, najczęściej mamy do czynienia w przypadku przemocy fizycznej. Przemoc ta jest najbardziej widoczna dla osób z zewnątrz. Przemoc fizyczna może mieć bardzo różną postać – od popychania, szarpania, policzkowania, szczypania, ciągnięcia za włosy, aż do bardzo ciężkich pobić, w wyniku których osoba krzywdzona trafia do szpitala, doznaje kalectwa czy traci życie.
Przemoc seksualna
Przemoc seksualna wzbudza wśród doznających jej osób najwięcej poczucia wstydu i jest często ukrywana. Dlatego najrzadziej jest zgłaszana. Wśród kobiet doświadczających przemocy od partnera nadal funkcjonuje fałszywe przekonanie, że ma on prawo domagać się seksu, a obowiązkiem partnerki jest poddawać się jego żądaniu, niezależnie od swojej woli. Za przemoc seksualną uznaje się każde nieakceptowane zachowanie seksualne czy zmuszanie do praktyk seksualnych, np. komentowanie wyglądu seksualnego, niestosowne żarty, zmuszanie do oglądania pornografii, robienie i udostępnianie intymnych zdjęć danej osoby, używanie gadżetów do celów seksualnych bez uzyskania na to zgody drugiej osoby, zmuszanie do aktów seksualnych, gwałt. Przymus może polegać zarówno na bezpośrednim użyciu siły, emocjonalnym szantażu, grożeniu, nieliczeniu się ze zdaniem czy potrzebami partnerki/partnera.
Przemoc ekonomiczna
Przemoc ekonomiczna może polegać m.in. na uniemożliwianiu pracy zarobkowej, zmuszaniu do rezygnacji z zatrudnienia, odbieraniu środków finansowych i materialnych, samodzielnym decydowaniu o finansach rodziny czy też na przerzucaniu odpowiedzialności za utrzymanie rodziny, związku na drugą osobę. Finanse są najprostszym i najszybszym sposobem do uzależnienia od siebie drugiego człowieka i utrzymania go w krzywdzącej relacji. Bardzo często to właśnie zależność finansowa od osoby krzywdzącej sprawia, że pomimo cierpienia i ogromnych kosztów emocjonalnych osoba zależna pozostaje w związku.
